Трамп тез орада Путин билан "учрашиш ниятида"
АҚШнинг сайланган президенти Дональд Трамп 13 январь куни президентлик лавозимига киришганидан (20 январь) кейин “жуда тез орада” Россия президенти Владимир Путин билан учрашиш нияти борлигини билдирди.
“Мен бу ишни эртароқ ҳам қилган бўлардим, бироқ офисга кириб олиш керак. Айрим ишлар учун у ерда бўлиш шарт”, деган Трамп Newsmax’га берган интервьюсида.
Россия билан Украина ўртасидаги урушни якунлаш стратегияси ҳақидаги саволга Трамп “стратегия битта ва у Путинга боғлиқ”, дея жавоб берган.
“Мен бўлаётган ишларнинг ҳаммасидан унинг боши осмонда, дея тасаввур қилолмайман, чунки унинг учун ҳам ишлар унча ўнгидан келаётгани йўқ”, дея қайд этган АҚШнинг сайланган президенти.
Дональд Трамп 2024 йилнинг ноябрида бўлиб ўтган президент сайловидаги ғалабасидан кейин Россиянинг Украинага қарши урушини якунлаш учун Владимир Путин билан учрашиш нияти борлигини билдирган. Сайловолди кампанияси чоғида Трамп бу ишни “24 соат” ичида ва ўз инаугурациясигача амалга оширишни ваъда қилган, бироқ бунга оид ҳеч қанақа тафсилот келтирмаган эди. 7 январь куни Флоридада ўтказилган матбуот анжуманида Трамп жанговар ҳаракатларни тўхтатиш учун олти ой муддат реалроқ бўлишини айтган.
"Настоящее время" телеканалининг инаугурацияга бағишланган жонли дастури:
Тошкент АҚШ билан стратегик шерикликни чуқурлаштирмоқчи
Ўзбекистонда 2025 йилга мўлжалланган давлат дастури лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасига қўйилган. Бу лойиҳада Ташқи ишлар вазирлигига бир қатор вазифалар юкланди.
Лойиҳага мувофиқ, ташқи сиёсат маҳкамаси жорий йил якунига қадар Қўшма Штатлар янги маъмурияти вакиллари билан яқин ҳамкорлик ўрнатиш ва олий даражадаги ташрифни ташкил этиши керак.
Бундан ташқари, Тошкентда АҚШ билан кенгайтирилган стратегик шериклик мулоқотининг биринчи раундини юқори даражада ўтказиш, “C5+1” (Марказий Осиё ва АҚШ) форматидаги ҳамкорликни фаоллаштириш, жумладан, вазирлар учрашуви, тегишли ишчи гуруҳлар йиғилишларини ўтказиш, шунингдек, ушбу форматнинг 10 йиллиги муносабати билан Самарқандда юбилей саммити ўтказиш режалаштирилган.
Давлат дастури лойиҳасидан англашилишича, Тошкент Вашингтон билан хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорликни кенгайтириш имкониятини ҳам кўриб чиқмоқда. Қолаверса, АҚШ ҳукумати томонидан инсон ҳуқуқлари мезонлари бўйича эълон қилинадиган турли ҳисоботларда Ўзбекистоннинг юқори позицияларини сақлаб қолиш учун яқин ҳамкорликни давом эттириш вазифаси белгиланган.
Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов 8 январь куни АҚШнинг Тошкентдаги элчиси Жонатан Хеник билан музокара ўтказганди.
“Биз асосий йўналишлар бўйича ҳамкорлигимизни чуқурлаштириш йўлларини муҳокама қилдик ва турли даражадаги бўлажак тадбирлар жадвалини кўриб чиқдик. Ўзбекистон ва АҚШ ўртасидаги стратегик шериклик 2024 йилда самарали бўлди, 2025 йилда эса бундан-да кўпроқ ютуқларга эришишимизга ишончимиз комил”, дея пост қолдирган Ўзбекистон бош дипломати ушбу учрашув ортидан.
Озодлик аввал хабар қилганидек, 2024 йил 6 ноябрь куни Дональд Трампни президент сайловидаги ғалабаси билан табриклаган президент Шавкат Мирзиёев уни “бой тажрибали ва моҳир сиёсатчи” деб таърифлаган. Табрик матнида Тошкент ва Вашингтон ўртасидаги стратегик шерикликнинг янги даври айнан Трампнинг биринчи президентлик даврида бошлангани урғуланган.
Трамп Марказий Осиёга нисбатан қандай йўл тутади?
Доналд Трампнинг Оқ уйга қайтиши қудратли давлатлар орасида мувозанат сақлашга кўниккан Марказий Осиё учун ҳал қилув палласи бўлиши мумкин.
Экспертлар “АҚШнинг янги президенти минтақага муносабатда анъанавий ёндашувларни ўзгартирармикан ёки бутун диққат-эътибор яна бизнес манфаатлар ва энергетикага қаратилармикан”, дея баҳслашмоқда.
Ноодатий ёндашувлари билан танилган Доналд Трамп Марказий Осиёга ҳамкорликнинг бюрократияси камроқ, келишув ва манфаатдорликка таянган янги турини таклиф қилиши мумкин. Бироқ минтақа иқтисодий музокаралардан ўз мустақиллигини мустаҳкамлашда фойдалана оладими?
Озодлик радиосининг Марказий Осиё бўйича таҳлилчиси Брюс Панниер Majlis подкастида ушбу саволларга экспертлар билан бирга жавоб излаган, қуйида ушбу подкастни тингланг:
